• De 'Koppensnijders' uit de donderdagse les
Academie voor Carnavalskunsten- Werken met Piepschuim
Onder de noemer 'Academie voor Carnavalskunsten: Carnaval – de Aalsterse trots!' stelt de Stad Aalst de workshops voor, die vanaf september georganiseerd worden.
De carnavalsacademie levert al enkele jaren ambachtslieden af die 'hun kunnen bewijzen' in een carnavalsvereniging of als individuele carnavalist.
Het aanbod van deze academie werd ook gevoelig uitgebreid met lezingen en nieuwe workshops.
Ook eind april 2023 bezochten wij de cursus 'Werken met Piepschuim'!
Isomokunstenaar Gert Schatteman (AKV De Zwiejtzoel'n) is de lesgever.
Hoe beleven hij en de leerlingen deze creatieve avonden?
Deze lessenreeks loopt over 8 of (voor gevorderden) 10 weken!
Toveren met isomo!
Gert Schatteman (lesgever/isomokunstenaar):
"De basiscursussen bestaan uit het maken van een slak in de eerste module en het creëren van handen in de tweede lessenreeks.
Die leerlingen zijn de volgende generatie 'isomosnijtalenten', want ik hoop dat een groot deel van hen doorgroeit naar de cursussen voor gevorderden...
Dan werkt men aan een dierenkop, een mensenhoofd of tenslotte de karikatuurkop...
In deze voorjaarscursus verwelkomen we, op maandag, een nieuwe groep die de eerste module volgt.
In september we opnieuw, dan kan iedereen die dat wenst een sessie opschuiven en nieuwe leerlingen leren een slak snijden.
Al is het verhaal toch iets genuanceerder.
Uit ondervinding blijkt de stap van het hoofd naar de karakterkop vaak nog té groot te zijn...
Vandaar dat ik nu een soort 'gevorderden 3 ½-cursus' geef, op vraag van de cursisten zélf.
Het gaat om een tussenstap met meer expressie en diepte in de kop: van 'kaalkop' naar 'haarsnit aanbrengen' bv.
Daarna lukt de karakterkop meestal beter."
Gert:
Alles staat of valt met de 'basis'...
Het tekenen van referentiepunten, een lijn in het 'midden', om van daaruit in verhouding te vertrekken.
'Kotjes' zetten op een raster, juist leren snijden en 'durven' je mes te gebruiken en goed te hanteren.
We leren werken met een gloeidraad en een zaagje om grote stukken te verwijderen...
Schuren en afwerken doen we later wel.
En gaat het eens verkeerd, isomo kan perfect aan elkaar 'gelijmd' worden...
Maar voor iedereen is de basis dé essentie van alles: het leren dénken en omzetten van 2D in 3D.
Zonder dat zal het niet lukken, daar hamer ik op!
Idem voor het 'blijven oefenen': maak je handen? Dan maak je bij mij diverse (paren) handen, tot je het volledig 'onder de knie hebt'.
Het is door die herhaling, dat je de feeling van het 'vak' krijgt.
Zelfs wie hier àlle cursussen doorliep, weet: je wordt pas beter als isomosnijder, als je blijft sculpteren!"
Gert:
Ik deel graag mijn kennis...
Dat zijn de 'skills' die ze meenemen tot ze afgestudeerd zijn en later in hun eventuele carrière als isomosnijder...
Ik blijf beschikbaar met raad en daad.
Aan motivatie (geven) is er géén gebrek, want ik doe dit graag.
Het in de praktijk brengen, van iets dat men tenslotte zelf maakt, geeft een grote voldoening!
En het gaat over de stadsgrenzen heen.
Hier zijn mensen aan het werk uit diverse (carnavals)steden, met allemaal één doel: de toekomst van carnaval garanderen!
Als ik dan nadien zie wat ze zélf al kunnen, kan ik alleen maar tevreden zijn!
Dus ik antwoord volmondig met 'JA' op de vraag 'of hier talenten zijn opgestaan?'..."
De Pupillen
In deze cursussen komen de deelnemers door de jaren heen uit alle windstreken: Aalst, Ninove, Halle, Hamme, Lede, Wieze, Kortrijk, tot zelfs Dendermonde, Namen en... Sas van Gent (Nederland)!
Een 'klas' vol talent!
AKV De Brosselkeire
"Met Andy & Sofie (Sofie was er deze les niet), zijn we al enkele jaren samen de Academielessen aan het volgen.
Eerst maakten we een slak, daarna sneden we de handen, de dierenkop en nu dus het 'mensenhoofd'.
Het boeiende is dat we als Kleine Groep er meteen de vruchten van plukken.
De voorbije stoeten sneden we zelf een deel van de wagen en de attributen: de kennis die je hier 'vergaard', pas je onmiddellijk toe!
Kortom, élke les leer je bij en stel je voor jezelf constant de vraag 'wat doe ik goed en op welk vlak kan het beter?'
Bij het 'mensenhoofd' let je al véél meer op de details dan bij dat 'beest' van de vorige periode.
De grootste uitdaging is de symmetrie tussen de linker- en rechterhelft van je hoofd.
Lippen, mondhoeken, ... het is nadenken, proberen, durven en tegelijk hopen dat je niet teveel weg snijdt..."
Andy:
"DURVEN snijden: het klinkt cliché, maar het is wel het belangrijkste dat je hier onder de knie moet krijgen.
Volumes wegpakken op de juiste plaats, vanuit je raster je figuur uittekenen, daarna uitgloeien, zagen, snijden en (wat ik nu voltooi) schuren.
We hebben voor ons thema rond de camera's en 'Dozje ziet alles', dan ook veel kennis omgezet in de praktijk!
Voor de groep is de voorjaarscursus de periode waarin we de lessen telkens op een hoger niveau volgen.
In het najaar focussen we ons op de wagenbouw.
Maar toch merk je dat je alles op moet frissen bij een nieuwe cursus.
De eerste kop is alvast geslaagd en daar ben ik trots op!"
• 'Dozje Zieget Aal': alle attributen werden zelf gesneden!
AKV De Zjieverleppen
Robbie:
"Voor mij is dit de 4e cursus die ik volg, eigenlijk is dit de '3½-cursus', de overgang tussen gewone- én karakterkop.
Plooien, rimpels, diepte(zicht), nog meer details dan bij het 'mensenhoofd'...
Je moet zelf proberen te groeien in de vlotheid van het snijden.
Als je ziet hoeveel de kostprijs is van een 'basisblok' isomo, dan verwacht ik dat steeds meer groepen genoodzaakt zullen zijn om hun creatievelingen deze cursussen te laten volgen.
Ik doe het voor mijn eigen plezier en het verzet je gedachten, anderzijds heb ik mijn kennis gepraktiseerd tijdens Carnaval 2023.
Ik kreeg veel 'vrijheid' om al een mooie (vracht)wagen te 'knutselen', van de ruwbouw tot het verfwerk.
Persoonlijk ben ik best wel tevreden over het eindresultaat!
Mijn doel blijft onveranderd: in de toekomst koppen kunnen snijden, want oefening baart kunst!"
• Robbie creëerde deze mooie vrachtwagen ...
AKV Nieje
"Ik ben bezig aan de laatste cursus!
Van de slakken ging ik over naar de dierenkop, het mensenhoofd, het mensenhoofd met meer details en nu dus de karikatuurkop (of 'karakterkop').
Op termijn wil ik mijn groep nog meer helpen met snijwerk.
Dit jaar mocht ik me uitleven met het bouwen van onze circuswagen en andere onderdelen van 'Circus Jhony'.
In deze fase van de lessen, moet je een tekening volledig kunnen 'lezen', zelf de 'holtes' van de mond, de dieptes van de kaken, de exacte hoofdvorm, de breedte van de neus en de grootte van de oren inschatten ...
Alles moet niet alleen 'kloppen', het moet eveneens 'expressief' overkomen!
Voor een deel van die inzichten, leg je al je eigen stempel, want het snijwerk omvat de 'stijl' die je hanteert.
Nadien is er maar één weg meer te gaan; die van het 'blijven oefenen', ook al ben je zogenaamd 'afgestudeerd' aan deze academie.
Ik ben ook heel tevreden over de manier waarop Gert zijn leerlingen 'leest'.
Hij voelt als het ware aan met welke tips hij individueel kan bijsturen!"
• Candy bouwde mee aan de circuswagen ...
Karl:
"Al meer dan 10 jaar snij ik alles voor onze groep, maar ik vond het nuttig om deze cursus toch eens te volgen.
Ik leer veel bij en ik 'ontleer' mijn fouten.
Vroeger werkte ik puur intuïtief, nu moet ik er eerst (langer) over nadenken, me meer baseren op tekeningen, volumes omzetten in 3D ...
Het is een totaal andere aanpak.
Het vergt tijd om zo'n kop juist te maken.
De verhoudingen moeten kloppen, eenvoudig is het niet.
En dan is er nog het 'levend' maken van die kop, de 'typische karaktertrekken', die je ziet aan een gezicht.
Kortom, dit zijn allemaal zaken die ik meeneem en kan gebruiken om kwalitatief nog beter te worden ."
• Van A tot Z zelf gemaakt: 'Woke' van Stièndoeid ...
Peter V.
Peter V.:
"Ik heb 2 zonen en vooral de jongste is 'gebeten' door carnaval, hij kent er ALLES van!
Na élk bezoek aan de hallen vroeg hij me 'papa, kun jij ook zoiets maken?'
Ik had dat nog nooit gedaan, maar het boeide me wel.
In 2019 was het nieuwjaarscadeau ... deze cursus.
Ik heb ondertussen 2x de 'slak' gevolgd, daarna leerde ik om handen te snijden.
De bedoeling was om door te gaan tot 'koppen' en zo maakte ik als alternatieve dierenkop 'RED', de mascotte van de Rode Duivels!
Nu ben ik begonnen aan mijn 5e lessenreeks: een Dinosauruskop tot leven wekken.
Fantasie genoeg en tot nu kreeg iedere creatie zijn plaatsje in huis...
Al zal dat deze keer (nog) iets moeilijker worden."
Peter V.:
"Isomo sculpturen is verslavend, maar zéker niet makkelijk.
Het komt erop aan om nog meer 'dieptes' te durven snijden, zoals de ogen, om maar te zwijgen van de neus, de mond, de oren ...
Lukt het niet onmiddellijk, dan proberen we opnieuw.
Met de vele tips van Gert, kom je een flink eind verder!
Ik heb (zoals je kunt lezen) zelfs een cursus twee keer gevolgd.
Het maakt niet uit, ik verzet mijn gedachten, dit is voor mij een vorm van 'ontspanning'.
We gaan stapjes vooruit in de goede richting, het inzicht groeit en de tijd vliegt...
Boris, zo heet de jongste zoon, wil nog steeds élke week zien en horen wat papa leerde en ... probeert zelf al figuren te maken!
En mijn vriendin An heb je geïnterviewd toen ze een foamhoed ineen stak.
Laat ons zeggen dat carnaval in onze genen zit en dat we daarrond graag creatief bezig zijn!"
Evert
Evert:
"De laatste 30 jaar heb ik amper een paar carnavals gemist.
Ooit begon ik bij een Losse Groep, 'De Bierfloiten'.
Sinds kort ben ik lid van OLG Mizjol, afgelopen carnaval gingen we nog als Dendervissers in de stoet!
Ik hou van schilderen en tekenen, maar ook beeldhouwen boeit me en qua materiaal sprak isomo me wel aan.
Carnaval is een explosie aan creativiteit en ik wou dat 'werken met piepschuim' wel kunnen.
Op zich is de materie 'eenvoudig' te hanteren, maar het vraagt wel concentratie.
Bij élke creatie moet je een stappenplan finaliseren.
Mijn slak en konijn waren 'makkelijker' dan de complexiteit van deze kop.
Carnaval is ook vrienden maken en vroeger had ik connecties bij AKV 't Es Na Of Noeit 'in hun gloriedagen'.
Toen Gert Schatteman daar zichzelf op de kaart zette, waaide een frisse wind door het wereldje.
TENON was bij de trendzetters die vernieuwing brachten op vele vlakken...
Het is fijn dat Gert zijn kennis en talenten hier deelt.
Deze academie is uniek en je leert op eigen tempo de kneepjes van het vak."
• De 'Dendervissers van OLG Mizjol:
• Het 'bijzondere slakje' (met pet) en het prachtige konijn van Evert; laatstgenoemde werd een eyecatcher bij kinderwinkel 'Anna Pops'
• Artikel / Interviews: ©Carnavalaalstkoentje i.s.m. ©AjoinPedia: KLIK
• Foto's: ©Sören Delclef / ©Team Carnavalaalstkoentje / ©Evert De Plus
• Sfeerfilm: ©Koentje75 on YouTube: KLIK
